آشنایی با اصطلاحات گمرک | اظهار کالا در گمرک چیست؟

به منظور فعالیت در هر زمینه ای باید با اصطلاحات و تعاریف آن آشنا باشیم. در واقع آشنایی با این اصطلاحات و تعاریف به منزله دانستن الفبای ادبیات این حوزه است. در اینجا میخواهیم شما را با تعاریف گمرکی آشنا کنیم تا در صورت نیاز بتوانید از آنها استفاده کنید.

قانون امور گمرکی

جدیدترین نسخه از قانون امور گمرکی ایران در سال 1390 به تایید شورای نگهبان جمهوری اسلامی رسید و اجرایی شد. این قانون که در سال 1388 در اجرای اصل 123 قانون جمهوری اسلامی ایران به شکل لایحه تهیه و برای تصویب به مجلس ارائه شده بود. پس از بررسی مجلس شورای اسلامی در سال 1390 و تایید آن توسط شورای نگهبان در همان سال به منظور اجرا ابلاغ شد.

این قانون تحت عنوان “قانون امور گمرکی” برای اجرا به وزارت امور اقتصاد و دارایی ابلاغ شد.

تعاریف و اصطلاحات قانون امور گمرکی

در فصل اول این قانون تعاریف و اصطلاحات این قانون آمده است که در ادامه به مهم ترین آنها اشاره میشود. البته مفاهیم و اصطلاحات به کار رفته در این قانون طبق تعریفی است که توسط شورای همکاری گمرکی (Customs Cooperation Council) تهیه شده و برای بکار گیری به صورت مجموعه ای برای کشورهای عضو منتشر شده است.

طبق این قانون تعاریف بکار رفته در امور گمرکی به شرح ذیل آورده شده اند:

اظهار کالا

بیانیه ای کتبی یا شفاهی است که بر اساس مقررات این قانون اظهارکننده، رویه گمرکی مورد نظر خود را درباره کالا مشخص میکند و اطلاعات مورد نیاز برای اجرای مقررات گمرکی را ارائه میدهد.

اظهارکننده

صاحب کالا یا نماینده قانونی او است که کالا را برابر مقررات این قانون به گمرک اظهار می کند. در اظهار الکترونیکی صاحب کالا یا نماینده قانونی وی به استناد گواهی رقومی (دیجیتالی) تأیید شده از مراکز مجاز صدور گواهی مذکور به عنوان صاحب کالا یا نماینده قانونی اظهارکننده شناخته می شود.

اظهارنامه اجمالی

سندی است که به موجب آن شرکت حمل و نقل، فهرست کلی محمولاتی که باید تخلیه و یا بارگیری شود را هنگام ورود و یا خروج وسیله نقلیه از کشور اعلام می نماید.

اماکن گمرکی

انبارها، باراندازها، اسکله ها، فرودگاهها، ایستگاههای راه آهن، محوطه ها و هر محل یا مکانی است که تحت نظارت گمرک است و برای انباشتن و نگهداری کالاها به منظور انجام تشریفات گمرکی استفاده می شود. این اماکن میتواند انبارهای گمرکی، انبارهای اختصاصی و سردخانه های عمومی باشد.

ترخیص

خروج کالا از اماکن گمرکی پس از انجام تشریفات گمرکی مربوط است.

ترخیصیه

سندی است که به موجب آن شرکت حمل و نقل (کریر و فورواردر) پس از احراز هویت، بلامانع بودن انجام تشریفات گمرکی توسط گیرنده کالا را به گمرک اعلام می نماید.

تشریفات گمرکی

کلیه عملیاتی است که در اجرای مقررات گمرکی انجام می شود.

تضمین

وجه نقد، ضمانتنامه بانکی و بیمه نامه معتبری است که برای اجرای الزامات مندرج در مقررات گمرکی نزد گمرک سپرده می شود.

تعهد

قبول الزام کتبی یا الکترونیکی که شخص را در برابر گمرک برای انجام یا عدم انجام عملی ملزم می کند.

حقوق ورودی

حقوق گمرکی معادل چهار درصد (4%) ارزش گمرکی کالا به اضافه سود بازرگانی که توسط هیأت وزیران تعیین می گردد به علاوه وجوهی که به موجب قانون، گمرک مسؤول وصول آن است و به واردات قطعی کالا تعلق می گیرد ولی شامل هزینه های انجام خدمات نمی شود.

حمل یکسره

ورود کالا به اماکن گمرکی و خروج کالا از اماکن مذکور بدون تخلیه و تحویل در این اماکن با رعایت مقررات این قانون است.

روز اظهار

زمانی که اظهارنامه امضاء شده به ضمیمه اسناد مربوطه توسط اظهارکننده به صورت دستی یا رایانه ای به گمرک ارائه می شود و شماره دفتر ثبت اظهارنامه به آن اختصاص می یابد.

سازمان جهانی گمرک (شورای همکاری گمرکی)

سازمان بین المللی بین الدولی که براساس کنوانسیون مورخ 24/9/1329 هجری شمسی مطابق با 15 دسامبر 1950 میلادی ایجاد گردیده است و کشور ایران در اسفند ماه سال 1337 هجری شمسی به آن پیوسته است.

سامانه (سیستم) هماهنگ شده

توصیف و کدگذاری کالا براساس کنوانسیون بین المللی سامانه هماهنگ شده توصیف و نشانه گذاری (کدگذاری) کالا مورخ 14 ژوئن 1983 میلادی که به تصویب شورای همکاری گمرکی رسیده و جمهوری اسلامی ایران براساس ماده واحده قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون یاد شده مصوب 20/6/1373 هجری شمسی، به آن پیوسته است.

شرکت حمل و نقل بین المللی

شخص حقوقی که به موجب مقررات قانونی، مجاز به انجام عملیات حمل و نقل بین المللی است.

صاحب کالای تجاری

شخصی است که نسخ اصلی اسناد خرید و حمل به نام او صادر شده (و در مورد کالای خریداری شده با تعهد سامانه بانکی، آن اسناد از طرف بانک مهر شده) و ترخیصیه نیز به نام او باشد یا اسناد مزبور به نام وی ظهرنویسی و صحت امضاء واگذارنده از طرف مقام صلاحیتدار گواهی شده باشد.

قلمرو گمرکی

آن قسمت از قلمرو کشور است که در آن قانون امور گمرکی اعمال می شود.

کالای تجاری

کالایی که به تشخیص گمرک ایران برای فروش صادر یا وارد می گردد اعم از این که به همان شکل یا پس از انجام عملیات اعم از تولیدی، تفکیک و بسته بندی به فروش برسد.

کالای داخلی

کالایی که در قلمرو گمرکی کشور تولید یا ساخته شده یا کالای خارجی است که ورود قطعی شده است.

کالای گمرک نشده

کالایی که تحت نظارت و کنترل گمرک است ولی تشریفات گمرکی آن به طور کامل انجام نشده است.

کالای مجاز

کالایی که صدور یا ورود آن با رعایت ضوابط نیاز به کسب مجوز ندارد.

کالای مجاز مشروط

کالایی که صدور یا ورود آن نیاز به کسب موافقت قبلی یک یا چند سازمان دولتی دارد.

کالای ممنوع

کالایی که صدور یا ورود آن بنا به مصالح ملی یا شرع مقدس اسلام به موجب قانون ممنوع است.

کنترلهای گمرکی

اقداماتی که توسط گمرک به منظور حصول اطمینان از رعایت مقررات گمرکی انجام می شود.

مرجع تحویل گیرنده

شخص حقوقی که به موجب قانون یا قراردادهای متکی به قانون مسؤولیت تحویل و نگهداری کالاهای مربوط به عموم اشخاص را که تشریفات گمرکی آن انجام نشده است در اماکن گمرکی برعهده دارد. این اصطلاح شامل سازمان جمع آوری و فروش اموال تملیکی نیست.

مقررات گمرکی

قوانین و مقررات اعم از آیین نامه های اجرائی، دستورالعملها و بخشنامه هایی که نظارت یا اجرای آن به گمرک واگذار گردیده است.

هزینـه های انجام خدمات

وجوهی که در قبال انجام خدماتی از قبیل هزینـه اشعه ایکس (ایکس ری)، مهر و مـوم، پلمب، باربـری، انبارداری در اماکـن گمرکی، آزمـایش و تعرفه بندی، مراقبت، بـدرقه، توزین کالا و خدمات فـوق العاده دریافـت می شود و شرایط، ضوابط و مصـادیق آن متناسـب با خدمات انجـام شده تعیین می گردد.

سخن آخر

اگر میخواهید در زمینه واردات و صادرات و امور گمرکی مشغول به فعالیت شوید بهتر است از یادگیری تعاریف و اصطلاحات آن شروع کنید. همانطور که اشاره شد تمامی این تعاریف اصطلاحات گمرکی برگرفته از قانون مصوب مجلس شورای اسلامی است که بر مبنای توافق ایران شورای همکاری گمرکی انجام گرفته است. شما همچنین میتوانید برای مشاوره و انجام امور گمرکی با مشاورین ما در شرکت بازاریابی و بازرگانی جاوید تماس بگیرید.

سوالات متداول

پانوشت: تعاریف اصطلاحات گمرکی , اظهار کالا چیست؟ , قانون امور گمرکی ایران